Waarom diepe concentratie het verschil maakt voor jouw werkende toekomst

Pepijn Lochtenberg

Een goede vriend van mij reageert niet snel op appjes. Als je hem belt, dan neemt hij zelden op. Het is zeker dat hij gaat antwoorden of terugbellen, want het is een betrouwbare man. Als we met elkaar afspreken, dan is hij met zijn volle aandacht erbij. Hij heeft een baan met veel verantwoordelijkheden, maar ik heb hem nog nooit gehoord over werkdruk.

Toeval?

Cal Newport is een Amerikaanse Professor in de Computer Sciences die veel gepubliceerd heeft op het gebied van focus, waaronder het boek ‘Deep Work’. Een ‘formule’ uit zijn boek:

Werk van hoge kwaliteit = Tijdsduur x Intensiteit van Concentratie

Deze definitie gaat op voor werk, maar zeker ook voor de kwaliteit in je privéleven: ontspanning van hoge kwaliteit, sport van hoge kwaliteit of gesprekken van hoge kwaliteit.

Voor nu zal ik me richten op de toepassing in het werk.

Oppervlakkige taken

Op steeds meer plekken krijgt oppervlakkig werk de prioriteit als gevolg van de verwachting om goed bereikbaar te zijn, continu samen te werken en zichtbaar te zijn op social media.

Oppervlakkige taken

taken die cognitief niet veel vragen, weinig nieuwe waarde

toevoegen en makkelijk te imiteren zijn

Newport, 2016

Werknemers waarvan verwacht wordt dat ze binnen het kwartier antwoorden op hun e-mail, bij alle overleggen waar ze uitgenodigd worden aanwezig zijn en dat ze altijd hun telefoon aan hebben staan. Een opmerking als ‘tijdens een groot deel van de vergaderingen ben ik mijn e-mail aan het beantwoorden’ leidt soms niet eens tot verbazing…

Hoe is dit bij jou? Herken je dat je vooral bezig bent met kleine, oppervlakkige taken?

Hoe komt het dat oppervlakkige taken domineren?

De eerste belangrijke reden is dat het in het moment het beste voelt. De fijne prikkel van een berichtje krijgen of de dankbaarheid van een collega na jouw directe hulp geeft een prettig gevoel in het moment. Als je dat vergelijkt met de gevoelens die het starten met een complexe diepgaande taak met zich meebrengt, dan is de keuze heel menselijk.

Focustaken: taken die diepe concentratie vereisen 

Focustaken

werk dat je verricht in een staat van afleidingsvrije concentratie, waarbij je je cognitieve capaciteiten tot het uiterste pusht. Deze inspanning levert nieuwe waarde op, verbetert je vaardigheden en is lastig door anderen te imiteren

Newport, 2016

Een taak die diepe concentratie vraagt zal bij de start veel vaker gevoelens van stress en onzekerheid met zich meebrengen. Daarnaast is de start in vergelijking met de prikkels van buitenaf (mail, nieuws, social media) veel saaier, dus ook verveling kan je bij de start vaak opmerken. 

Een tweede reden dat je vaak makkelijk voor oppervlakkige taken kiest is dat je een hoop moeite scheelt in de planning. Je dag laten leiden door de urgente taken van het moment, de binnenkomende mails en de vragen die via de Skype-chat door collega’s aan je gesteld worden: het scheelt jou moeite om te bepalen wat in dit moment echt belangrijk is.

De kans voor jou

Hier ligt dus een grote kans: door jouw vermogen tot diepe concentratie te ontwikkelen onderscheid je je van de grote meerderheid die blijft hangen in oppervlakkige taken. Dat betekent niet dat je gelijk nano-onderzoeker hoeft te worden, maar wel dat je jezelf gaat uitdagen om jouw capaciteiten te vergroten.

Met jouw vermogen tot diepe concentratie ben je in staat om complexe zaken snel eigen te maken en op hoge snelheid kwalitatief goed werk te leveren. In een wereld die steeds verder beheerst wordt door technologische ontwikkeling is dat een enorm belangrijke kwaliteit.

Start vandaag

Elk moment dat je oefent om je aandacht bij één taak te houden doe je weer stapje naar betere focus. Uiteraard zijn er adviezen hoe je het jezelf makkelijker kan maken om dat voor elkaar te krijgen.

Verwacht niet dat je ongetraind een uur kan sprinten

Misschien heb je de neiging gelijk ambitieuze doelen te stellen, zoals bijvoorbeeld direct een uur diep geconcentreerd aan het werk gaan. Dit kan je vergelijken met ongetraind een uur gaan sprinten: je start waarschijnlijk enthousiast, maar vrij snel heb je door dat het geen haalbare kaart is. Bouw je training geleidelijk op. Als je gewend bent om veel tussen taken te wisselen en vaak afgeleid te zijn, start dan bijvoorbeeld met 20 minuten geconcentreerd aan een taak werken.

Succes!

Pepijn Lochtenberg is sport- en prestatiepsycholoog en één van de eigenaren van Focus like a Pro. Hij werkt dagelijks met professionals in het bedrijfsleven en de sport aan het verbeteren van focus.