Een leeg hoofd voor focus en energie

Martijn Ruitenburg

We kennen het allemaal: een hoofd dat continu aan staat. Het kost je veel energie en echt met goede focus aan de slag gaan zit er vaak ook niet in. In dit blog neem ik je mee in een eerste stap om voor een leeg hoofd te zorgen: bundel je taken en gedachten op één plek!

Mijn eigen volle hoofd

Half mei kregen we de sleutels van ons nieuwe huis. Leuk, een nieuwe stap! Er moest nog wel het een en ander aan het huis gebeuren, waaronder een totale renovatie van de zolder.

Vanwege mijn twee linkerhanden werden die werkzaamheden door een ander uitgevoerd, maar ik ontkwam niet aan het managen van alle werklieden die de komende periode, in de goede volgorde, aan de slag moesten.

Wie deze situatie ook kent, die weet: er is een haast onuitputtelijke lijst van grote en kleine dingen die je moet onthouden en die te pas en te onpas door je hoofd heen schieten. Zit ik net een workshop voor te bereiden, word ik lastiggevallen door de gedachte dat ik nog twee pakken laminaat moet halen….

De rush van drukte versus de rust van effectief werken

Ook voor veel mensen die niet verhuizen of in een verbouwing zitten, is het een herkenbare ervaring: je hoofd zit vol met van alles. Op je werk heb je diverse projecten en taken die tegelijk door elkaar lopen, collega’s die nog wachten op een antwoord en vaak zijn er ook nog privé reminders die de aandacht vragen.

Het opvallende is: juist als je er niet aan wil denken, schieten deze zaken door je hoofd. Hoe graag je je ook wilt concentreren op de taak waar je mee aan de slag wil, het lukt maar nauwelijks, want je volle hoofd eist alle aandacht op.

Sommigen zeggen dat ze hier juist van houden. Er is immers altijd iets te doen, je hoeft je nooit te vervelen. En, ligt er eigenlijk een taak op je te wachten die minder leuk is, dan kun je probleemloos en zonder schuldgevoel een andere taak oppakken.

Deze entlistungsfreude (2) werkt op de korte termijn briljant en levert een heerlijke rush op. Op de lange termijn zien deze mensen echter iets over het hoofd: een vol hoofd staat niet alleen efficiënt en productief werken in de weg, het gaat koste van rust en kost je bakken met energie (1,2).

De boosdoener van dit alles is dat wat aandachtsresidu (3) wordt genoemd. Wanneer je met meerdere taken bezig bent, lopen de denkprocessen die bij die taken en projecten horen op de achtergrond door. Het doorlopen van die processen kost aandacht en we hebben simpelweg maar een beperkte hoeveelheid die we kunnen benutten.

Dat betekent dus dat er minder ruimte over blijft voor de taak waarmee je aan de slag wil of, bijvoorbeeld, ook voor het waarnemen van wat er om je heen gebeurt. Naar huis rijden met een vol hoofd brengt zo zijn risico’s met zich mee….

Maak één lijst met hersenspinsels

Stiekem weten we dit allemaal, en jij natuurlijk ook. Immers, wat is het eerste dat de meeste mensen doen wanneer ze merken dat ze een vol hoofd krijgen? Juist, ze maken een to-do lijstje. Uit het hoofd en op papier. Een heel efficiënte strategie, die wordt aangeduid met de term ‘cognitieve distributie’ (2).

Als je dingen uit je hoofd haalt, blijft er simpelweg meer ruimte over voor de taak die je aan het doen bent.  Dit komt mede doordat het gedeelte van je brein waarmee je al je taken moet onthouden een wedstrijd voert met het gedeelte van je brein dat je nodig hebt om je werk te doen. 

Die strijd wordt ook gevoerd met het gedeelte van je brein dat je helpt je emoties te managen. Ook dat wordt een stuk moeilijker met een vol hoofd.

Op naar hard werken met een leeg hoofd

Dus: alle reden om te starten met het creëren van één plek waar je alles uit je hoofd kunt halen en zo kunt zorgen voor een leeg hoofd.

Voorkom dat je meerdere plekken creëert waar je die dingen noteert. Als je de notities van je telefoon, je mail en je schrijfblok gebruikt, dan moet je daarna weer gaan onthouden waar je alles genoteerd had. En, je weet dan niet zeker of je niet iets vergeten bent.

Zorg dat je één plek of systeem hebt waar je al je acties en andere hersenspinsels kwijt kunt. Doordat je zeker weet dat alles daarop staat, scheelt dat een hoop stress en onrust.1

Succes!

Succes met deze eerste stap! Op naar een leeg hoofd om met rust in je lijf en volle focus productief aan de slag te gaan.

Bronnen

Allen, D. (2015) Getting things done

Tigchelaar, M. & de Bos, O. (2019). Focus aan/uit.

Van der Stigchel, S. (2016). Zo werkt aandacht.

Martijn Ruitenburg is sport- en prestatiepsycholoog en één van de eigenaren van Focus like a Pro.
Hij werkt dagelijks met professionals in het bedrijfsleven en de sport aan het verbeteren van focus.